Reportage Cineac TV

Klik hier.

Maken Karakus en com.wonen zich zorgen...

over hun plannen met Vreewijk. Nee, volgens dit artikel uit Trouw.

Guerrillastrijd om dorpsidylle
Rotterdam wil tuindorp Vreewijk saneren voor betere mix van arm en rijk
04-06-2008 Ruud van Haastrecht
De bewoners wonen er graag, woningcorporaties willen ervanaf. Overal is het tuindorp bedreigd. Het Rotterdamse Vreewijk wordt monument, maar dat garandeert niets.

Het is net de intocht van Sinterklaas. Cultuurminister Plasterk loopt op een hete meimiddag door Vreewijk, omstuwd door buurtactivisten, lokale politici, voorlichters en journalisten. Hij wil met eigen ogen zien waarom het tuindorp in Rotterdam-Zuid een beschermd stadsgezicht moet worden. Hier en daar stopt de minister even om over de ligusterheg een praatje te maken met een bewoner. Aan het eind van de rondwandeling spreekt Plasterk onder luid applaus van de bewoners het verlossende woord: „Ik denk dat het helder is dat dit soort stadsgezichten beschermd moeten worden. Zoveel mooie stadsgezichten hebben we niet in dit land. Dus wat we hebben, laten we dat alsjeblieft bewaren.”
Sinds 2003 is Vreewijk inzet van een guerrillastrijd tussen de bewoners en ComWonen. De Rotterdamse woningcorporatie heeft ingrijpende sloop- en nieuwbouwplannen met het vroeg-twintigste-eeuwse tuindorp, groot 6500 woningen. Binnenkort zijn de eerste 1400 woningen aan de beurt. Negentig procent moet wijken voor nieuwbouw, op ’beeldbepalende plekken’ wordt gerestaureerd of gerenoveerd. De Bewonersorganisatie Vreeswijk (BOV, spreek uit: Bof) vreest voor verdwijning van het tuindorpgevoel. Vreewijk is nu een dorpsidylle in Rotterdam-Zuid, landelijk berucht vanwege zijn grotestadsproblematiek. In het tuindorp ken je je buren nog. En wie er eenmaal woont, blijft. Tien procent van de Rotterdammers verhuist jaarlijks, in Vreewijk vijf procent. „Je wordt hier vanzelf opgenomen in de buurt”, weet Chantal Gill’ard, Tweede Kamerlid voor de PvdA, die in Vreewijk opgroeide.
Woningcorporatie ComWonen kijkt door een andere bril naar Vreewijk. In Rotterdam wonen te veel arme mensen en te weinig midden- en hogere inkomens. Vreewijk is een van de mogelijkheden in de stad om dat recht te trekken. Het tuindorp bestaat vanouds uit sociale woningbouw.
Op de plek van de gesloopte woningen wil de corporatie straks slechts twintig procent sociale huur terugbouwen, de rest wordt koop. ComWonen voert slechts uit wat de gemeente vraagt, verklaart directeur vastgoed Ben Pluijmers. Bovendien: „Een beetje meer menging kan geen kwaad. Dat is ook goed voor de middenstand.”
Volgens wethouder Karakus (wonen) zijn ’pijnlijke keuzes’ onvermijdelijk. „We moeten niet ontkennen dat er in deze wijk veel problemen zijn. Daarom is Vreewijk ook een Vogelaarwijk. Op dit moment is hier geen goede mix van arm en rijk. Hier wonen ook heel veel jonge mensen die carrière hebben gemaakt. Die willen heel graag kopen.”
ComWonen verloochent met het nieuwbouwplan zijn sociale oorsprong, vindt de BOV. „Ze zien oude woningen met lage huren en veel onderhoud. Ze dromen van nieuwe woningen met hoge huren, weinig onderhoud en op erfpacht”, zegt bestuurslid en oud-wethouder Johan Henderson die vier jaar geleden terugkeerde naar zijn geboortegrond.
De bewoners hopen dat met de aangekondigde monumentenstatus sloop van de baan is. Maar de wethouder en ComWonen zien geen enkel probleem. „We weten waaraan we nu toe zijn wat betreft het stratenplan, de groenstructuur en de bouwhoogtes”, reageert Pluijmers.
„Je moet goed luisteren naar de mensen”, zegt de minister voordat hij weer in de auto stapt terug naar Den Haag. „Het is hun buurt. Zij moeten er wonen.”
Het grootste tuindorp van Nederland
Vreewijk is het grootste tuindorp van Nederland, en een van de oudste, vertelt sociaal-geograaf Harm-Jan Korthals Altes. De bouw begon in 1916. Het oudste gedeelte bestaat uit typisch kronkelige tuindorpstraatjes, door Berlage ontworpen. „Dat zou sowieso gerestaureerd moeten worden als hommage aan die grootmeester. Het waren bovendien destijds de eerste woningen in Rotterdam-Zuid.” De rest van Vreewijk, gebouwd door architect Granpré-Molière is soberder. „De straten zijn er veel rechter dan in veel andere tuindorpen. Maar door de manier waarop het groen en de tuinen daar zijn aangelegd ontstaat er toch iets speciaals.”

en op het architectenweb..

Hier

Plasterk neemt tuindorp Vreewijk in bescherming
home nieuws binnenland Plasterk neemt tuindorp Vreewijk in bescherming
3-6-2008 - 10:03

Cultuurminister Ronald Plasterk is voor het behoud van tuindorp Vreewijk in Rotterdam-Zuid. Hij vindt dat Vreewijk beschermd stadsgezicht moet worden. ,,De wijk is het helemaal waard”, zei de minister maandag nadat hij er zelf een kijkje had genomen. Al jaren woedt er een felle discussie over de buurt. Woningcorporatie Com.Wonen wil er 1400 woningen slopen. Dit tot groot verdriet van onder anderen trotse bewoners, nazaten van de oprichters van het tuindorp, het Cuypersgenootschap, de Rijksdienst voor Archeologie en het Cultuurlandschap en Monumenten. ,,Het is toch een luxe om zo mooi te kunnen wonen”, aldus het kleinkind van initiatiefnemer en bankier K.P. van der Mandele. Het bijzonder grote tuindorp uit ongeveer 1919 is een stukje erfgoed. H.P Berlage maakte het stedenbouwkundig plan. Architect M.J. Granpré Molière en tuinarchitect P. Verhagen bepaalden het aanzien van de wijk. Het bedrijfsleven heeft het opgezet voor de Brabanders en Zeeuwen die in de Rotterdamse haven kwamen werken. De initiatiefnemers wilden een harmonische gemeenschap en huizen met tuinen, omdat de werknemers dat gewend waren. ‘Uiterste best’ ,,Laten we het tuindorp behouden. Zoveel mooie dingen hebben we niet in het land. Ik ga mijn uiterste best doen”, beloofde Plasterk. Zijn woorden werden met luid gejuich ontvangen. Bewoners bedankten hem hartelijk voor zijn steun. Een ding was hem maandag heel duidelijk geworden. Bij Vreewijk gaat het niet alleen om woningen, kubieke meters en de kwaliteit van de spouwmuren. De sociale cohesie in de wijk is hecht. Bewoners willen voor geen goud naar elders vertrekken. Ook al zijn veel huizen klein, ze wonen er met veel plezier. ,,Het is hun buurt, hun leven'', aldus de minister. Voor de (sociale) huurwoningen met tuin gelden jarenlange wachtlijsten. ,,Ik woon hier al dertig jaar met veel plezier. Ik laat me niet wegjagen door een stel geldhappers”, roept een bewoner fel. De Vreewijkers willen 'niet wijken voor de rijken'. Zij zijn blij dat ze zijn gehoord door de minister. Onherstelbare beslissingen In de loop van volgend jaar wordt bekend of Vreewijk een beschermd stadsgezicht krijgt. ,,Tot die tijd vragen wij de partijen om geen onherstelbare beslissingen te nemen, maar ik ga er vanuit dat iedereen zijn gezonde verstand gebruikt”, aldus Plasterk, die overigens wel vindt dat er best wat vernieuwd mag worden. Wethouder Hamit Karakus maakte duidelijk alvast te handelen alsof de buurt al de bescherming geniet. Hij gaat zelfs verder. Rotterdam zou graag willen dat de wijk, waar geregeld bussen met Japanners komen, de monumentenstatus krijgt.

Bron: ANP

Plasterk's "belofte" in AD

Hier

Plasterk: 'Tuindorp Vreewijk krijgt beschermde status'
Door EDWIN CORNELISSE
ROTTERDAM - Vreewijk wordt beschermd stadsgezicht.
Minister Ronald Plasterk (PvdA, cultuur) heeft dat gisteren gezegd tijdens zijn bezoek aan het Rotterdamse tuindorp op de zuidelijke Maasoever. "Vreewijk is het erkennen helemaal waard. Het gemeentebestuur moet nog maar eens heel goed nadenken of hier wel zo ingrijpend gesloopt moet worden. Zoveel mooie dingen hebben we niet in ons land dus laten we hier alsjeblieft zuinig op zijn,'' zei de minister.De officiële beslissing wordt volgens Plasterk waarschijnlijk begin volgend jaar genomen. Tot die tijd zal corporatie Com.wonen, de eigenaar van de huurwoningen, waarschijnlijk geen ingrepen doen die niet zijn terug te draaien. "Officieel mogen ze dat wel, maar het is eigenlijk not done zolang de aanvraag loopt,'' aldus Plasterk.De mededeling werd gistermiddag met gejuich ontvangen bij de bewoners van Vreewijk die al geruime tijd strijden tegen de sloopplannen. Corporatie Com.wonen wil 1400 huizen slopen in de wijk in de deelgemeente Feijenoord om ruimte te maken voor nieuwbouw. De kleine huurwoningen zijn volgens Com.wonen aan het einde van hun bouwkundig bestaan. Dit wordt bestreden door wijkbewoners die inmiddels bijval hebben gekregen van het Cuypersgenootschap, de Bond Heemschut, het Nederlands Architectuurinstituut (NAi), het Historisch Genootschap Roterodamum, de rijksdienst voor monumenten, een deel van de deelraad Feijenoord en de gemeenteraad van Rotterdam. Vreewijk geniet steun omdat het tuindorp wordt beschouwd als een stedenbouwkundig en architectonisch icoon in Nederland. Grote namen als Berlage, Granpré Molière, Van Ravensteyn, De Roos en Overeijnder tekenden aan het stratenplan en de huizen in Vreewijk. Nog steeds trekt het tuindorp dat werd neergezet 'ten behoeve van de minder gegoede bevolkingsklasse' veel architectuurstudenten en toeristen. De status van beschermd stadsgezicht betekent overigens niet dat er niet meer mag worden gesloopt. Sloop is toegestaan, maar onder strenge voorwaarden.Er loopt echter ook nog een aanvraag voor monumentstatus voor de woningen in het tuindorp. Als die ook wordt toegekend door minister Plasterk dan kunnen de huidige sloopplannen van Com.wonen van tafel.